C Dili - 10. Konu BIR KUTUGE YAZMAK ONSATIR.C: ================================================================ #include main() { FILE *fp; char ivir[25]; int index; fp = fopen("ONSATIR.TXT","w"); /* yazmak icin acalim */ strcpy(ivir,"Bu bir ornek satirdir."); for (index = 1;index <= 10;index++) fprintf(fp,"%s Satir no: %d\n",ivir,index); fclose(fp); /* Kutugu kapayalim */ } ================================================================ Bir kutuge yazan ilk programimiz. Herzamanki gibi, "stdio.h" i programa ekliyoruz, ve daha sonra cok tuhaf bir degisken tanimliyoruz. "FILE" tipi, bir kutuk degiskenidir, ve "stdio.h" in icinde tanimlanmistir. Kullanacagimiz kutuge erismek icin bir 'kutuk pointeri' tanimlamaktadir. KUTUGUN ACILMASI Bir kutuge yazmadan once, onu acmamiz gereklidir. Acmak demek, sisteme o kutugun ismini bildirmek, ve yazmak istedigimizi belirtmektir. Bunu, "fopen" fonksiyonu ile yapiyoruz. "fp" isimli kutuk pointer'i, bu acilan kutuge ait bazi bilgileri tutar. "fopen" ise, iki parametre gerektirir. Birincisi, kutugun ismidir. Buyuk harf, kucuk harf, yada karisik fark etmez. OKUMAK "r" "fopen" in ikinci parametresi ise, acilacak kutuk ile ne yapilacagini belirtir. Buraya, "r" "w" yada "a" yazabiliriz. "r" kullanildiginda, kutugun okuma icin acilacagini belirtir. "w", kutuge yazilacagini, ve "a" ise zaten var olan bir kutuge bilgi ekleyeceginizi belirtir. Bir kutugu okumak icin acmak icin, o kutugun diskte var olmasini geretirir. Sayet kutuk yok ise, "fopen", geriye NULL degerini dondurur. YAZMAK "w" Bir kutuk yazmak icin acilinca, sayet diskte yoksa yaratilir, sayet varsa, icindeki bilgiler silinir. EKLEMEK "a" Bir kutuk eklemek modunda acildiginda, sayet yoksa yaratilir, varsa, veri giris pointer'i bu kutugun sonuna ayarlanir. Bu sayede yeni bilgi yazilinca, kutugun sonuna yazilmis olur. KUTUGE YAZMAK Bir kutuge yazmak, ekrana yazmak ile neredeyse aynidir. En onemli farklar, yeni fonksiyon isimleri, ve kutuk pointer'inin bu fonksiyonlara parametre olarak eklenmesidir. Ornek programda, "fprintf" komutu "printf" komutunun yerini alir. KUTUGU KAPATMAK Bir kutugu kapatmak icin, sadece "fclose" komutunu kullanmak yeterlidir. Parametre olarak da kutugun pointer'ini gecirmek yeterlidir. DOS, program sona erince kullandigi kutukleri kapattigindan, "fclose" u kullanmak sart degildir, fakat bir aliskanlik yapmasi icin, kullandiginiz kutukleri kapatmanizi tavsiye ederim. Bu programi calistirdiginizda, ekranda hicbir sey cikarmaz. Program bittikten sonra, "ONSATIR.TXT" isimli kutugu inceleyin. Icinde programin yazdigi on satirlik ciktiyi goreceksiniz. KARAKTERLERI TEKER TEKER YAZMAK KAROUT.C: ================================================================ #include main() { FILE *kutukpoint; char digerleri[35]; int index,say; strcpy(digerleri,"Ek satirlar."); kutukpoint = fopen("onsatir.txt","a"); /* eklemek icin acmak */ for (say = 1;say <= 10;say++) { for (index = 0;digerleri[index];index++) putc(digerleri[index],kutukpoint); /* bir karakter yaz */ putc('\n',kutukpoint); /* bir de */ } fclose(point); } ================================================================ Normal "include" kutugumuzden sonra, "kutukpoint" isimli bir kutuk pointeri tanimliyoruz. Yazacagimiz bilgileri tutmasi icin, "digerleri" isminde bir karakter dizisi tanimliyoruz. Daha sonra bu actigimiz sahaya, "strcpy" fonksiyonu ile "Ek satirlar." sozcugunu yaziyoruz. Bundan sonra, yine ayni kutugu "append" yani eklemek icin aciyoruz. Bu program iki tane ic ice donguden olusuyor. Distaki dongu, sadece birden ona kadar sayiyor.. Icindeki dongu ise, yazilan karakter sifir olmadigi surece, "putc" fonksiyonunu cagirir. "putc" FONKSIYONU Bu programin ilgimizi ceken yonu, "putc" fonksiyonudur. Belirtilen kutuge bir karakter yazan bu fonksiyon, ilk parametre olarak yazilacak karakteri, ikinci olarak da kutuk pointer'ini veriyoruz. "Digerleri" isimli dizi bitince satirin sonuna bir karakteri koymak icin "putc" yi tekrar cagiriyoruz. Dis dongu on kere tekrarlandiktan sonra, program kutugu kapatip sona eriyor. Bu program calistiktan sonra kutugu incelerseniz, gercektende sonuna 10 satir eklendigini gorursunuz. BIR KUTUGU OKUMAK KAROKU.C: ================================================================ #include main() { FILE *tuhaf; int c; tuhaf = fopen("ONSATIR.TXT","r"); if (tuhaf == NULL) printf("Boyle bir kutuk yok\n"); else { do { c = getc(tuhaf); /* Bir karakter oku */ putchar(c); /* ekranda goster */ } while (c != EOF); /* Kutuk sonuna (END OF FILE) a kadar devam */ } fclose(tuhaf); } ================================================================ Bir kutuk okuyan ilk programimiz! "stdio.h" ve iki degisken tanimindan sonra, "fopen" fonksiyonunda okumak icin "r" parametresini veriyoruz. Daha sonra, kutuk acmanin basarili olip olmadigini kontrol ediyoruz. Sayet basarili degilse, geriye NULL degeri donecektir. Program, bir "do while" dongusunun icinde tek bir karakter okuyup, ekrana yaziyor. Bu dongu, ta ki, "getc" fonksiyonu kutugun sonunu belirten EOF dondurene kadar surer. EOF donunce de, kutuk kapatilir, ve program sona erer. DIKKAT DIKKAT DIKKAT Bu noktada, C nin en sasirtici ve en cok yapilan hatasina rastliyoruz. "getc" fonksiyonundan geri donen degisken bir karakterdir, dolayisi ile bunu "char" tipi bir degiskene atayabiliriz. Hatirlayalim ki, bir "char" degiskeni 0 ila 255 arasindaki degerleri alabilir. Fakat, cogu C derleyicilerinde EOF karakteri, -1 olarak tanimlanmistir - yani, "char" degiskeninin disinda - Bu nedenle sayet char kullanirsak, program kutugun sonunun geldigini bulamaz, ve sonsuz bir dongude takilir. Bunun onune gecmesi kolaydir: EOF karakteri donmesini beklediginiz durumlarda, daima "int" tipi bir degisken kullanin. Sayet sizin derleyiciniz icin EOF karakterinin ne oldugunu ogrenmek isterseniz, "stdio.h" isimli header'i okuyabilirsiniz. KELIME KELIME OKUMAK TEXTOKU.C: ================================================================ #include "stdio.h" main() { FILE *fp1; char birkelime[100]; int c; fp1 = fopen("ONSATIR.TXT","r"); do { c = fscanf(fp1,"%s",birkelime); /* kutukten bir kelime okuyalim */ printf("%s\n",birkelime); /* ekrana yazalim */ } while (c != EOF); /* ta ki EOF olana kadar */ fclose(fp1); } ================================================================ Bu program, nerdeyse bir oncekinin aynisidir. Burada, kelime kelime okumak icin "fscanf" fonksiyonunu kullaniyoruz, cunku "fscanf" fonksiyonu, bir bosluga gelince, okumayi birakir. FAKAT BIR PROBLEM VAR Programi inceleyince, verinin kutukten okundugunu, ekrana yazildigini ve daha sonra EOF olup olmadiginin kontrol edildigini goruyoruz. Bu nedenle, istemedigimiz birsey ekrana yazilmis oluyor. Buyuk ihtimalle, programin sonunda, en son kelimeyi bir daha yaziyoruz - cunku zaten "birkelime" nin icinde idi o deger. Buna mani olmak icin, bir baska program gorelim. Ismi IYIOKU.C olsun: IYIOKU.C: ================================================================ #include "stdio.h" main() { FILE *fp1; char birkelime[100]; int c; fp1 = fopen("onsatir.txt","r"); do { c = fscanf(fp1,"%s",birkelime); /* kutukten bir kelime oku... */ if (c != EOF) printf("%s\n",birkelime); /* ekrana yaz... */ } while (c != EOF); /* ta ki EOF olana dek.. */ fclose(fp1); /* kutugu kapa */ } ================================================================ Gordugunuz gibi, bir "if" komutu ile, sayet kutugun sonuna gelip gelmedigimize bakiyoruz. Aslinda bu problem KAROKU.C da da vardi, fakat orada pek gorunmuyordu. SONUNDA, BUTUN BIR SATIR OKUYORUZ SATIROKU.C: ================================================================ #include "stdio.h" main() { FILE *fp1; char birkelime[100]; char *c; fp1 = fopen("ONSATIR.TXT","r"); do { c = fgets(birkelime,100,fp1); /* bir satir okuyalim */ if (c != NULL) printf("%s",birkelime); /* ekrana yazalim */ } while (c != NULL); /* ta ki NULL olana kadar.. */ fclose(fp1); } ================================================================ Bu program, simdiye de gorduklerimize benziyor, fakat NULL isimli yeni bir nesne de katildi. "fgets" fonksiyonu ile, bir butun satiri, ve sonundaki yeni satir karakterini (\n), bir diziye okur. Ilk parametre olarak, donen karakterleri koyacagimiz yerin adresi tanimlanir, ikinci parametrede en fazla kac karakter okunmasina izin verecegimizi belirtiyoruz, ve son olarak da kutuk degiskeninin ismini veriyoruz. o Yani bu fonksiyon, ya bir yeni satir karakterine rastlayana kadar, yada izin verilen karakter sayisi eksi bir kadar okur. Eksi birin sebebi ise, katarin sonunu belirten (\0) sifir degerine yer birakmasidir. Tabi sonunda, kutugu kapatiyoruz.. DEGISKEN BIR KUTUK ISMI HERKUTUK.C: ================================================================ #include "stdio.h" main() { FILE *fp1; char birkelime[100],kutukismi[25]; char *c; printf("Kutuk ismini girin -> "); scanf("%s",kutukismi); /* istenilen kutuk ismini alalim */ fp1 = fopen(kutukismi,"r"); do { c = fgets(birkelime,100,fp1); /* kutukten bir satir okuyalim */ if (c != NULL) printf("%s",birkelime); /* ekrana yazalim */ } while (c != NULL); /* ta ki NULL olana kadar */ fclose(fp1); } ================================================================ Burada, ilk once kullanicidan "scanf" ile kutuk ismini kullanicidan aliyoruz, daha sonra kutugu acip, satir satir ekrana yaziyoruz. YAZICIYA NASIL BIRSEY YOLLAYABILIRIZ PRINTDAT.C: ================================================================ #include "stdio.h" main() { FILE *guzel,*printer; int c; guzel = fopen("onsatir.txt","r"); /* kutugu acalim */ printer = fopen("PRN","w"); /* printeri acalim */ do { c = getc(guzel); /* kutukten bir karakter okuyoruz */ if (c != EOF) { putchar(c); /* ekranda goruntuleyelim */ putc(c,printer); /* ve yaziciya yollayalim */ } } while (c != EOF); /* ta ki (End Of File) kutuk bitene kadar */ fclose(guzel); fclose(printer); } ================================================================ Okumak icin, "onsatir.txt" yi actiktan sonra, yazmak icin "PRN" isimli kutugu aciyoruz. Printere bir bilgi yollamak, ayni bir kutuge yazmak gibidir, fakat standart bir kutuk ismi kullanmak zorundayiz. Bu konuda kesin standartlar yoktur, fakat genellikle bu isimler "PRN" , "LPT", "LPT1" yada "LPT2" dir. Bazi yeni derleyicilerin, "stdprn" diye, onceden tanimli bir kutuk tanimliyicilari vardir. Bu sayede, siz printer'i bir kutuk gibi acmadan, ona veri yollayabilirsiniz. Program, birer birer butun kutugu okuyup, ekranda gosterir, ve printer'e yollar. EOF , kutuk sonu bulundugunda, kutukler kapanir, ve programv biter. ODEVLER: 1. Okunacak, yazilacak kutuklerin isimlerini kullaniciya soran, daha sonra bu ikisini ve printer kutugunu acan bir program yazin. Program bunlari actiktan sonra, kutuk sonu gelinceye kadar okunacak kutugu harf harf okuyup, yazilacak kutuge ve yaziciya bu karakteri yollamalidir. 2. Programiniz, kullaniciya bir kutuk ismi sorsun, cevabi alinca da, bu kutugu ekranda, satir numaralari ile birlikte gostersin..